“Mensen laten hier met tranen in hun ogen foto’s van de gebreken in huis zien”
Interviews
Gebreken aan huurwoningen, zoals schimmel, vocht en gebrekkige isolatie, zijn al jaren onderwerp van zorg. Het Juridisch Loket ziet dit ook terug in de praktijk. Amanda Al-Baz is er sinds 2024 kwartiermaker en richt zich op het herkennen en bundelen van signalen van rechtzoekenden. Juridisch adviseur Laura Muijtjens werkt al bijna 10 jaar bij de organisatie en is lid van de vakgroep Wonen en Buren, die zich verdiept in het huurrecht. Samen zien zij dat het aantal gebrekenzaken toeneemt – en dat die vaak gepaard gaan met schrijnende situaties.
Het Juridisch Loket had in 2024 zo'n 780.000 maal contact met rechtzoekenden. Ruim 110.000 keer ging het over huurrecht, vertelt Amanda Al-Baz. "Meer dan 10 procent daarvan ging over gebreken en achterstallig onderhoud. Denk aan schimmel, lekkages of tocht. Vooral vochtproblemen zien we vaak.” Laura Muijtjens vult aan: “Mensen komen hier met foto's en filmpjes van zwarte schimmel. Soms is een muur letterlijk aan het afbrokkelen. Er zijn medische klachten, en verhuurders die gewoon over de schimmel heen schilderen. Veel mensen zijn radeloos als ze bij ons aankloppen.”
Muijtjens bevestigt dat huurrecht tot de kern van het werk van het Juridisch Loket behoort. "We hebben een vakgroep die gespecialiseerd is in dit onderwerp. Daarmee zorgen we dat onze collega's altijd toegang hebben tot actuele kennis en dat we signalen kunnen duiden.”
Signaleren als kerntaak
Sinds 2024 is 'signaleren’ officieel opgenomen in de statuten van het Juridisch Loket. "We geven niet alleen juridisch advies, maar verzamelen ook signalen over structurele problemen waar mensen tegenaan lopen”, aldus Al-Baz.”Die signalen kunnen te maken hebben met wet- en regelgeving, maar ook met gemeentelijk beleid of gedrag van verhuurders.”
Ze noemt een voorbeeld uit Den Haag, waar veel meldingen binnenkwamen over een malafide garagehouder. Zo'n situatie proberen we dan breder op te pakken. Dat geldt ook voor gebrekenzaken in de woningmarkt. Door onze data te analyseren en ervaringen van juridisch adviseurs te verzamelen, kunnen we trends herkennen en met de juiste partijen om tafel.”
Gerichte actie
Om die trends nog beter te kunnen volgen, werkt het Juridisch Loket aan de doorontwikkeling van haar monitoringstools. "Dat helpt ons bijvoorbeeld om makkelijker te zien of er meerdere klachten zijn over één verhuurder, of waar bepaalde problemen zich vooral voordoen,” vertelt Al-Baz. "Is iets vooral een grootstedelijk probleem, of juist breder verspreid? En gaat het om particuliere verhuurders of corporaties? Met die informatie kunnen we gerichter actie ondernemen.”
Het doel is nadrukkelijk niet om te namen en shamen. "We willen problemen oplossen. Verhuurders blijken vaak bereid tot gesprek als we ze benaderen met concrete signalen. En soms is er simpelweg sprake van onwetendheid.”
Op 30 minuten reisafstand
Het Juridisch Loket werkt ook aan het verbeteren van haar toegankelijkheid. Zo is het betaalde telefoonnummer in 2023 vervangen door een gratis variant en zijn de telefonische wachttijden verkort. Qua huisvesting is het doel fysiek dichter bij de rechtzoekende te zijn, waarbij het uitgangspunt is dat een vestiging op gemiddeld 30 minuten reisafstand zit. Al-Baz: "Dat verlaagt de drempel, al weet je dat je niet iedereen bereikt. Om meer mensen kennis te laten maken met het Juridisch Loket werken we bijvoorbeeld sinds kort met een vernieuwde socialmedia-strategie waar juridische weetjes, stappenplannen en informatie over nieuwe wetgeving onderdeel van zijn.”
Er is ook nadrukkelijk oog voor samenwerking. “Rond signaleren zetten wij nu in op het verbreden van ons netwerk en zoeken we naar manieren en mogelijkheden om samen te werken. Het zou mooi zijn om hierin ook op te trekken met de Huurcommissie,” aldus Al-Baz.
Samenwerking met de Huurcommissie
Sinds maart 2025 heeft het Juridisch Loket een vaste contactpersoon bij de Huurcommissie. Dat bevalt goed, zegt Muijtjens. "We zijn onafhankelijk van elkaar, maar helpen wel dezelfde groep mensen. Door te sparren over specifieke vragen kunnen wij onze adviezen verbeteren. En andersom kunnen onze bevindingen interessant zijn voor de Huurcommissie.”
Op de vraag of het ontbreken van een last onder dwangsom wordt gemist, antwoordt Muijtjens genuanceerd. "Voor sommige verhuurders zou het helpen, maar anderen trekken zich ook daar weinig van aan. Als ze niet gevoelig zijn voor een huurverlaging vanwege ernstige gebreken, dan waarschijnlijk ook niet voor een dwangsom.” Wel ziet ze een ander positief effect, namelijk van stapeling. “Als meerdere huurders zich los van elkaar melden, dan zien we dat dit de verhuurder extra kan aanzetten om de zaken op te lossen.”